Nu de blaadjes weer vallen vraagt ProRail kapvergunningen aan voor flink wat bomen langs het spoor. In Arnhem bijna 1390, in Rotterdam 144 (bij de Tjalklaan), waartegen we een bezwaar hebben ingediend.
ProRail legt op haar website uit waarom er gesnoeid en gekapt wordt.
“Groen langs het spoor kan zorgen voor vertragingen, stremmingen en onveilige situaties – voor treinverkeer en reizigers.” Online zijn geen cijfers te vinden die deze bewering onderbouwen. Die zouden we wel eens willen zien. Groen is maar een relatief geringe factor die leidt tot vertragingen, uitgezonderd de herfstblaadjes. Andere oorzaken van vertragingen zijn:
1. Koperdiefstal. In 2012 waren er 366 diefstallen, tegen 515 in 2011. De technische problemen die hierdoor ontstonden, kostten de reizigers vorig jaar 247 uur aan vertragingen. In 2011 was dat 297 uur.
2. Zwanen op de rails (vooral rond Gouda) Ijzer warmt lekker snel op en is dan warmer dan het omringende land. Bovendien stopt die machinest netjes om de zwaan te verwijderen.
3. Spelende kinderen langs het spoor.
4. Zelfmoorden. Dat gebeurt zo’n vijf keer per week en levert gemiddeld twee uur vertraging op.
5. Mensen die over het spoor lopen.
6. Haperende techniek.
Het overzicht van alle treinverstoringen die worden verzameld staat HIER.
Er wordt in de herfst door ProRail en NS preventief een speciale gel (Sandite) op sommige sporen gespoten om het stroef te maken. Herfstblaadjes hoeven dus geen probleem te zijn; er is gladheidsbestrijding mogelijk. Tijdens de herfst hebben de weersomstandigheden op deze gladheidsgevoelige trajecten soms een negatieve invloed, aldus ProRail. Blijkbaar zijn de gladheidsgevoelige trajecten bekend. Er is dus geen reden om op grote schaal het groen te verwijderen of sterk te verminderen. NS schrijft HIER over maatregelen tijdens de herfst.
ProRail: “Bomen kappen en struiken weghalen doen we alleen als ze te dicht langs de spoorbaan staan.” Over welke afstand tot de rails hebben we het dan? In de Spoorwegwet staat dat er 11 meter van het spoor geen bomen mogen groeien. In principe zou ProRail dus alle bomen in die ‘verboden zone’ mogen kappen. ProRail: “Maar dat is in veel gevallen gelukkig niet nodig. Wij kijken voortdurend welke bomen werkelijk gevaar kunnen opleveren voor het spoor.” Wordt dit door een onafhankelijke deskundige gedaan? Het lijkt van niet. Een boom die periodiek onderhoud behoeft kost meer geld dan een boom die er niet meer staat. Reken maar uit.
Prorail: “Goed groenbeleid levert veel op. Omdat er minder bladeren op het spoor vallen, is er minder gladheid op het spoor en dus minder vertragingen.” Volgens Prorail gaat het voor wat betreft deze herfstblaadjes alleen om gladheidsgevoelige trajecten. Wat we willen weten is: waar in Zuid-Holland bevinden zich deze gladheidsgevoelige trajecten? Is onderzocht of snoei de problemen kan verminderen, met het doel om kap te voorkomen? Bij dit onderzoek zou men ook moeten betrekken: de afweging tussen boombehoud (incl. de ecologische gevolgen van kap) en het inzetten van gladheidsbestrijdingsmiddelen/kosten en de innovatieve mogelijkheden.
Er zijn gevolgen voor mens en dier, zo constateert Prorail. Het gaat hier ook om ecologische verbindingen. Daarom moet Prorail hiervoor de benodigde vergunningen aanvragen. Welke precies wordt niet genoemd, maar waarschijnlijk in het kader van flora- en faunawet.
Er moet ook overleg met grondeigenaren zijn en het informeren van omwonenden en andere belanghebbenden. Zo vinden dit najaar in overleg met diverse spoorpartners (Strukton, Plurel, Asset Rail, ProRail) diverse proeven plaats met bijvoorbeeld een watersproei-installatie en het gebruik van laser. Bekeken wordt of met deze middelen gladheid en het effect op de punctualiteit van treinen verder kunnen worden beperkt. Bron.
Wij vragen ons af waarom men niet eerst de resultaten van deze innovatieve techniek afwacht, voordat rigoreuze en onomkeerbare ingrepen in het groen plaatsvinden. Die hebben immers nadelige gevolgen voor mens en dier: mensen die aan het spoor wonen hebben meer last van stank en herrie en zijn hun groene uitzicht kwijt. Vogels en vleermuizen worden ook benadeeld. Prorail werkt met anderen samen om ontsnippering van gebieden tegen te gaan. Het MJPO is een nationaal, gebiedsgericht programma waarbij Rijksoverheid, ProRail en provincie – vaak in overleg met gemeenten, waterschappen en natuurbeschermingsorganisaties – samenwerken aan het oplossen van deze knelpunten.
Conclusie: Vertragingen op het spoor komen maar zeer ten dele door blaadjes. Haperende techniek en menselijk gedrag spelen een grote rol, die in de berichtgeving door ProRail over kapplannen naar ons idee te weinig belicht wordt. ProRail heeft laten zien goed in cijfers te kunnen vatten hoe groot de invloed is van koperdiefstal, zelfmoorden en andere factoren. Daarom zouden ze ook moeten kunnen aantonen hoeveel vertragingen zijn ontstaan door bladval en omgevallen bomen. Het is belangrijk om deze cijfers te kennen, omdat dan duidelijk kan worden of de hoeveelheid groen die verwijderd wordt wel in verhouding staat tot de problemen die groen langs het spoor zou veroorzaken.
(met dank aan Edith Stuijvenberg voor het samen brengen van alle bronnen en vragen)
