De compensatie van de 4.606 gekapte bomen voor de aanleg van de A4 Schiedam-Delft moet veel beter, vinden groenorganisaties in Schiedam en omstreken. De herplant, bestaande uit slechts 119 bomen en voor het overige deel ‘veren’, staat in geen enkele verhouding tot het enorme groenvolume dat is verdwenen en is niet conform de afspraak. Maar de gemeente Schiedam denkt daar heel anders over en de wethouder ziet dan ook geen aanleiding tot heroverweging van de (on)mogelijkheden.
Het gesprek dat de vertegenwoordigers van stichting De Bomenridders Rotterdam, de Vereniging Ter Milieubeschermimg, Vereniging Milieudefensie Schiedam, Stichting Batavier en een bewoner op vrijdag 23 januari voerden met wethouder Alex van Steenderen en 3 ambtenaren, moest duidelijkheid scheppen. Maar het enige wat duidelijk werd, is dat de gemeente geen millimeter wil wijken. De wethouder, met in zijn portefeuille onder andere Beheer openbare ruimte en Regionaal groenbeleid, is ervan overtuigd dat is voldaan aan de vergunning. Hij ziet dan ook geen aanleiding tot een heroverweging van de (on)mogelijkheden. “Dat zal mijn advies zijn aan de raad.”
Verzoek om handhaving
De natuur- en milieuorganisaties dienden eind december 2014 een verzoek om handhaving in, net als omwonenden, VvE d’Ambachten, de Vlaardingse Stichting Boombehoud en de Belangencommissie Eksterlaanflats Vlaardingen. Zij vinden dat de gemeente Schiedam onvoldoende uitvoering geeft aan de door haar aan Rijkswaterstaat opgelegde herplantplicht. Het herinrichtingsplan, dat in november 2014 werd gepresenteerd door bureau Bosch Slabbers, voldoet niet aan de eisen en voorwaarden van de afgegeven omgevingsvergunningen. Hierin staat immers dat ‘op basis van het tracébesluit, het IODS* en het compensatieplan Rijkswaterstaat voor alle te vellen bomen 100% (1 op 1) compensatie zal uitvoeren’. En ook: ‘Uitgangspunt, in het kader van met Rijkswaterstaat gemaakte afspraken, is dat alle gekapte bomen (met een diameter groter dan of gelijk aan 10 cm) in het kader van de boswet één op één zullen worden gecompenseerd’.
‘Veren’
In plaats van de beloofde één op één herplant van de duizenden gesneefde volwassen, gezonde bomen gaat de gemeente nu akkoord met het herplanten van slechts 119 bomen met een stamomtrek van 20-25 cm. Voor het overige deel worden ‘veren’ aangeplant. Een ‘veer’ is 170-200 cm hoog en heeft een omtrek van 3 cm. De groenorganisaties vinden een dergelijke compensatie veel te mager, als je al van compensatie kunt spreken. De gemeente houdt zich dus niet aan de afspraken. In alle verleende vergunningen wordt immers gesproken over het herplanten van ‘bomen’. En een ‘boom’ is volgens de Bomenverordening Schiedam 2011 ‘een houtachtig, opgaand gewas zowel levend als afgestorven, met een dwarsdoorsnede van de stam van minimaal 25 centimeter op 1,3 meter hoogte boven het maaiveld.’ Een dwarsdoorsnede van minimaal 25 cm komt overeen met een stamomtrek van 78,54 cm.
Groene invulling
Dat het terugplanten van zulke forse bomen niet realistisch is, begrijpen de groenbeschermers ook wel. Maar zij nemen geen genoegen met het terugplanten van ‘veren’ en willen dat de gemeente Schiedam alsnog van Rijkswaterstaat eist bomen met een minimale stamomtrek van 20-25 cm te planten. “Pas na vele jaren zal er sprake zijn van een groene invulling”, stelde John Witjes, voorzitter van Stichting Batavier. “Daarbij zijn de luchtzuiverende en gezondheidsbevorderende eigenschappen van de nu geplande bomen geenszins vergelijkbaar met de situatie van voor de kap van de bomen. Schiedam treedt met dit inrichtingsplan het eigen bomenbeleid met voeten, waardoor gezondheid en welzijn van de mensen die langs het tracé wonen mogelijk in het geding zijn.”
Compromis
Tijdens het gesprek met wethouder Alex van Steenderen en 3 ambtenaren benadrukten de vertegenwoordigers van de natuur- en milieuorganisaties dat de gemeente Schiedam moet handhaven. De gemeente is per slot van rekening de eisende partij en moet controleren of Rijkswaterstaat de herplant wel naar behoren uitvoert. De wethouder is echter van mening dat is voldaan aan de voorwaarden in de kapvergunningen. Ook slaan ‘veren’ volgens hem beter aan. Projectleider ‘Schiedam in beweging’ Annemarie Nix zei dat conform het beplantingsplan van A4All vele tienduizenden vierkante meters bosplantsoen extra zullen worden aangeplant. “Het is geen mager plan.” “Misschien kunnen we een compromis sluiten”, opperde Fred van der Drift, actief bij Vereniging Milieudefensie Schiedam en de Vereniging Ter Milieubescherming. Maar de wethouder antwoordde daarop resoluut: “Ik zit hier niet om te onderhandelen.”
Discussie
Als de groenbeschermers het niet eens zijn met de herplant die het college voor ogen staat, dan moeten zij maar in discussie gaan met de gemeenteraadsleden, vond wethouder Alex van Steenderen. De juridisch beleidsadviseur, Dick van Popering, suggereerde zelfs dat zij op het moment van het afgeven van de vergunning bezwaar hadden moeten maken. “Nu ligt het aan ons”, zei John Witjes van Stichting Batavier boos, en Isolde van Overbeek, voorzitster van stichting De Bomenridders uit Rotterdam, protesteerde: “De gemeente heeft óók een verantwoordelijkheid!”
Nationale Ombudsman
Fred van der Drift zei het te betreuren dat het overleg pas nu plaatsvond. De wethouder had nota bene in een gesprek met Milieudefensie op 7 oktober 2014 nog erkend dat een overleg over de uitvoering van de kapvergunning vóóraf was te verkiezen boven een overleg achteraf. Eind december 2014 wendde Fred van der Drift zich voor de derde keer tot de Nationale Ombudsman, omdat een uitnodiging voor een overleg uitbleef. Al sinds de publicatie van de vergunning in 2011 probeert hij meer duidelijkheid te krijgen over het kappen van 3.532 bomen voor de aanleg van de A4. Op de brief, die Milieudefensie in januari 2012 naar de gemeente stuurde, antwoordde het college van B en W begin februari 2012 dat deze bomen teruggeplant zouden worden. Ook zou het herinrichtingsplan in maart of april van dat jaar klaar zijn. Toen dat niet het geval was, heeft Fred van der Drift meerdere malen bij Annemarie Nix om het plan gevraagd. Nu zei de projectleider ‘Schiedam in beweging’: “Van A4All had ik doorgekregen dat de herplant in 2012 zou plaatsvinden, maar dat werd zomer 2014. We konden er toen nog niet over praten.”
Bedrogen
“Alles was al bekend toen de kapvergunning werd aangevraagd”, zei bewoner Ben Wolbers geërgerd. “Pas nu, achteraf, komt men met het argument ‘we nemen genoegen met veertjes’. In 2011 was daar echter nog met geen woord over gerept. Ik voel me echt bedrogen.” De bioloog, die langs het tracé van de A4 woont, had gehoopt tijdens dit overleg tot een compromis te komen. Bijvoorbeeld dat de gemeente Schiedam in plaats van ‘veren’ 2.000 boompjes met een stamomtrek van 20-25 cm terug laat planten. “De gemeente heeft zich voor het blok laten zetten door Rijkswaterstaat”, concludeerde John Witjes van Stichting Batavier. Na het overleg, dat bijna 2 uur duurde, keerden de natuurbeschermers teleurgesteld naar huis.
De indieners van een verzoek om handhaving zullen over ongeveer 2 weken een antwoord van de gemeente Schiedam ontvangen.
* IODS = Integrale Ontwikkeling tussen Delft en Schiedam
Website Stichting Batavier: www.stichtingbatavier.nl