Woensdag 23 september staat de geplande bomenkap langs N-wegen in Zuid-Holland op de agenda van de provinciale Commissie Verkeer en Milieu. Wij gaan inspreken tegen het plan om duizenden bomen te kappen voor de illusie van verkeersveiligheid. De oorzaak van ongelukken ligt bij gevaarlijk rijgedrag, niet bij bomen. Wij zijn voor verkeersveiligheid, maar die kan ook met andere middelen bereikt worden.
Om te laten zien dat veel mensen geen kaalkap van ons landschap willen, is het belangrijk dat de tribune vol zit! Kom dus alsjeblieft als supporter naar het Provinciehuis (Zuid-Hollandplein 1, Den Haag).
De vergadering start om 14.00. Wil je zelf ook inspreken, neem dan op tijd contact op met de griffie: statengriffie@pzh.nl. Geef dan aan dat je vernomen hebt dat de brief van de gedeputeerde besproken wordt en dat je daarover wilt inspreken. Dan leggen zij de procedure uit. Je krijgt meestal 5 minuten per inspreker. Dat is ongeveer een A4 tekst. Oefen van tevoren, zodat je goed uitkomt met de tijd. Kom je alleen om steun te betuigen, dan hoef je je niet van tevoren aan te melden. Groen Links-ZH spreekt ook in.
Wij zullen deze gelegenheid gebruiken om de ruim 6500 handtekeningen onder onze petitie ‘Stop Bomenkap langs Provinciale Wegen’ aan te bieden. Daar voegen we de ruim 1300 handtekeningen onder de petitie tegen bomenkap langs de Groene Kruisweg aan toe.
6000 bomen in heel Zuid-Holland dreigen te verdwijnen voor de verkeersveiligheid. Volgens de ANWB zijn in Zuid-Holland relatief veel verkeersonveilige provinciale wegen. Op hun WEBSITE zijn ze aangegeven. De data zijn gebaseerd op een beperkte publieksenquete onder automobilisten! Groen Links ZH maakt zich terecht grote zorgen en stelde onderstaande vragen aan de Provincie. Hier zijn de antwoorden.
Richtlijnen
Vindt u met ons dat bomen een belangrijke landschappeljke en natuurwaarde hebben?
Zo nee, waarom niet? Zo ja, wat doet u eraan om deze waarde te bewaren?
Antwoord: Ja, bomen hebben een toegevoegde waarde in het landschap, omdat het landschap in Zuid-Holland gevarieerd is en de bomenrijen een karakteristiek element zijn in de polders. Uitgaande van de landelijke richtlijnen is maatwerk mogelijk en wordt zorgvuldig afgewogen welke bomen kunnen blijven staan en welke niet. Iedere gekapte boom wordt gecompenseerd, maar niet per definitie op dezelfde plek. Het in maart 2009 door GS vastgestelde Landschapsplan geeft de richting voor de wijze van herplant. Per landschapstype is in het Landschapsplan de gewenste beplanting langs de provinciale wegen in het betreffende gebied beschreven.
Beperkte levensduur
Hebben bomen naast de landschappelijke en natuurkwaliteit niet juist ook een effect op het bevorderen van de verkeersveiligheid? o Zo nee, waarop baseert u dat? o Zo ja, welke conclusie verbindt u daaraan voor de voorgenomen kap?
Antwoord: Wanneer beplanting conform de verkeersveiligheidsrichtlijnen, waaronder de obstakelvrije zone, wordt gerealiseerd langs een weg, kan deze bijdragen aan het geleiden van weggebruikers en het accentueren van discontinuïteiten. Het verkeersveiligheids- en groenbeleid kunnen elkaar op die manier versterken. Zodra bomen echter binnen de obstakelvrije zone staan, brengt dit bij een aanrijding een groot (letsel)risico met zich mee. Behalve de toestand waarin bomen verkeren, bepaalde typen populieren met een beperkte levensduur zorgen bijvoorbeeld bij harde wind voor onveilige situaties bij afvallende takken op de weg, is de kans op een ongeval dan ook de voornaamste reden om bomen in de obstakelvrije zone te kappen.
Over de kap van de bomen langs de N218 is op een enkele locatie na nog geen besluit genomen. In overleg met de gemeenten Brielle en Nissewaard en belanghebbenden wordt nog afgewogen welke bomen kunnen blijven staan en welke maatregelen er worden getroffen. Te denken valt aan toepassing van geleiderail op bepaalde locaties, aanvullende beplanting en mogelijk fasering van de kap. De verwachting is dat wij de bewoners hier na de zomer nader over kunnen informeren.
Natuurwaarden
Hoe heeft u de landschappelijke en natuurwaarde gewogen bij u keuze om de bomen te kappen in plaats van andere maatregelen te nemen, zoals bijvoorbeeld aanpassing van de weginrichting, betere snelheidshandhaving of het plaatsen van houten geleiderails?
Antwoord: Zie het antwoord op vraag 2.
Obstakelvrije zone
Uit de toelichting van de provincie blijkt dat het standaard praktijk is om bomen te kappen binnen 4,5 meter vanaf de belijning. Op welk onderzoek is deze praktijk gebaseerd?
Antwoord: Bij de (her)inrichting van onze wegen volgt de provincie Zuid-Holland zoveel mogelijk de landelijke richtlijnen van de CROW. Bij bestaande provinciale wegen zijn veiligheidsmaatregelen soms moeilijker realiseerbaar vanwege historisch gevormde ruimtelijke beperkingen, bebouwing, dijklichamen en kabels en leidingen. Volgens de richtlijnen is de breedte van de obstakelvrije zone langs een gebiedsontsluitingsweg standaard 6,0 meter en minimaal 4,5 meter. Ook door de Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid (SWOV) is onderzoek verricht en worden deze richtlijnen onderschreven.
Letsel
Concludeert dit onderzoek dat er ten allen tijde 4,5 meter van de belijning alle bomen moeten worden gekapt?
Antwoord: Zowel de landelijke richtlijnen van de CROW als de SWOV gaan uit van een obstakelvrije zone van minimaal 4,5 meter en standaard 6,0 meter. In de richtlijnen is het volgende opgenomen met betrekking tot het (niet) toepassen van een obstakelvrije zone: “De kans op letsel bij aanrijding van een boom is gemiddeld bijna tweeënhalf maal zo groot als bij aanrijding van een geleiderailconstructie. Hoe belangrijk een afschermingsvoorziening ter afscherming van een gevarenzone ook kan zijn, het is altijd veel beter ongevallen te voorkomen door middel van een obstakelvrije zone. Een aanrijding met een afschermingsvoorziening is immers ook een ongeval met een zeker letselrisico. Voor gebiedsontsluitingswegen geldt dat alleen in uitzonderingsgevallen het plaatsen van een afschermingsvoorziening kan worden overwogen. De achterliggende reden is dat afschermingsvoorzieningen een sterke associatie oproepen met stroomwegen, hetgeen afbreuk doet aan de herkenbaarheid van de gebiedsontsluitingsweg.”
Conform
Hanteren alle overheden deze 4,5 meter?
Antwoord: In heel Nederland worden wegbeheerders geacht hun wegen zoveel mogelijk conform de landelijke richtlijnen van de CROW in te richten. Het is de verantwoordelijkheid van de betreffende wegbeheerders zelf in hoeverre deze richtlijnen, waaronder ook die voor de obstakelvrije zone, daadwerkelijk worden toegepast.
Oorzaak
Wat is volgens dit onderzoek de belangrijkste oorzaak van verkeersongevallen?
Antwoord: De richtlijnen gaan niet in op de oorzaken van verkeersongevallen. In het algemeen geldt dat verkeersongevallen in de meeste gevallen zijn te wijten aan het gedrag van bestuurders. De richtlijnen zijn er met name op gericht om de inrichting van de weg te verbeteren en daarnaast ook de gevolgen van een ongeval te beperken, bijvoorbeeld door middel van een obstakelvrije zone.
Aanbevelingen
Doet het onderzoek nog andere aanbevelingen om de verkeersveiligheid te verbeteren?
Antwoord: Ja, de richtlijnen geven aan hoe de totale weginrichting dient te zijn. De obstakelvrije zone is hier een onderdeel van. In de regio gaat het gerucht dat het kappen van de bomen mede bedoeld is om ruimte te maken voor wegverbreding.
Wegverbreding
Kan het College hier opheldering in verschaffen en garanderen dat zij geen wegen gaat verbreden waar bomen zijn gekapt in het kader van de verkeersveiligheid?
Antwoord: Er is geen sprake van een wegverbreding van de N218. Wel zijn er een tweetal opstelvakken verlengd, waarvoor een 8-tal bomen diende te worden gekapt. In algemene zin kunnen wij niet uitsluiten dat in de toekomst nog wegverbredingen worden gerealiseerd, met mogelijke gevolgen voor obstakels in de obstakelvrije zone.
Wat vinden de Bomenridders hiervan?
De discutabele richtlijnen van CROW worden door ambtenaren kritiekloos opgevolgd, aangemoedigd door de ANWB. Wie zich beter in de materie verdiept zal lezen dat bomenkap in veel gevallen juist onveiligheid vergroot. Op wegen zonder verticale elementen gaat men vanzelf steeds harder rijden omdat de eigen snelheid moeilijker in te schatten is, wat bij aanrijdingen ernstiger gevolgen heeft. Over de grens worden interessante alternatieve oplossingen gevonden. In Duitsland worden juist bomen langs wegen geplant omdat blijkt dat de rijsnelheid dan daalt. Rijgedrag blijkt meestal de oorzaak van ongelukken, zo geeft de provincie zelf nota bene toe. Zet dan in op het beïnvloeden van gedrag, zoals via snelheidsbeperkende maatregelen, aangepaste belijning en plaatsing van geleiderails.
Mijnsheerenland
Aan de N489 bij Mijnsheerenland in de Hoekschewaard wil men ook alle ‘obstakels’ binnen de gevarenzone gaan kappen. Op 2 juni was er een bewonersbijeenkomst over, die zeer goed bezocht was. Arie Pieters (Bomenwerkgroep Fraxinus Excelsior) was aanwezig. Lees HIER zijn uitgebreide verslag. Het AD publiceerde een artikel waarin staat dat omwonenden kaalslag vrezen. Hopelijk komen zij in groten getale in actie. Naast gemeentelijke bomen staan ook particuliere bomen op de kaplijst. Zo lezen we in DIT artikel dat een familie een deel van een oude fruitboomgaard zal verliezen. Hier foto’s van de N489:
