“Wij zijn er niet op uit om maar in de wilde weg te kappen,” stelde portefeuillehouder Henk Koedijk tijdens de vergadering van de commissie Buitenruimte en Ruimtelijke Ontwikkeling op 14 mei. Ronald Loch, adviseur bomen bij Gemeentewerken Rotterdam, gaf een presentatie over de zorgplicht voor bomen. Insprekers namens stichting De Bomenridders en de Partij voor de Dieren plaatsten kritische noten, wat hen op felle reacties kwam te staan. Het is duidelijk dat groen en groenbeschermers het vooral moeten hebben van D66 en GroenLinks in de deelgemeente Prins Alexander.
Massaria-aantasting
Voorafgaand aan de commissievergadering vond een bomenschouw plaats. Boomadviseur Ronald Loch gaf een kleine rondleiding – van het deelgemeentekantoor aan het Prins Alexanderplein naar het Semimarispark en weer terug – en wees aan de hand van verschillende bomen op de problemen die de komende jaren zullen gaan spelen. Zoals de massaria-aantasting bij platanen en het uitbreken van takken bij oudere wilgen.
Volgens een notitie van het dagelijks bestuur komen steeds meer bomen in de volwassen fase of eindfase en blijken boomziektes steeds meer van invloed op het bomenbestand. Met als gevolg dat maatregelen op basis van de zorgplicht in de toekomst mogelijk ‘talrijker en ingrijpender zullen worden’. “Gezien deze verwachting hechten wij eraan uw raad over de zorgplicht nader te informeren,” aldus het bestuur.
Wilgenhoutrups
De gemeente is zorgplichtig voor haar bomen. Dat betekent dat zij verplicht is de noodzakelijke zorg, controles en onderhoud uit te voeren aan haar bomen. Ronald Loch legde uit dat er ten aanzien van bomen drie zorgplichten zijn te onderscheiden: de algemene zorgplicht, de verhoogde zorgplicht en de onderzoeksplicht.* De boomadviseur besloot met een waslijst aandoeningen en plagen die bomen kunnen teisteren, zoals de horzelvlinder, de wilgenhoutrups, de watermerkziekte en andere doffe ellende.
De Bomenridders wilden graag weten wat het dagelijks bestuur concreet bedoelde met die onheilspellende zin in zijn summiere en vage brief: “Moeten er (meer) bomen worden gekapt, en zo ja, hoeveel?” En wordt er ook geanticipeerd op alle rampspoed die op de Rotterdamse bomen afkomt? Bijvoorbeeld door het aanplanten van nieuwe bomen? Met betrekking tot aansprakelijkheid merkten wij op dat bomen in het algemeen geen bijzonder gevaar opleveren voor derden. Bovendien geldt voor bomen uitsluitend schuldaansprakelijkheid, dat wil zeggen: wie eist, bewijst.
Biomassa
Peter van Gaalen van de Partij voor de Dieren zei sinds 2005 een trend waar te nemen die hij onprettig vindt. “De bomenkap in de deelgemeente Prins Alexander neemt dramatische vormen aan,” stelde hij. “Parkeerplaatsen worden ontgroend, bomen worden gekapt en onderbegroeiing en struiken worden verwijderd waarvoor gras in de plaats komt.” Van Gaalen pleitte voor het behoud van een bepaalde biomassa.
Hoon was zijn deel. “Het pleidooi van de Partij voor de Dieren is hier niet op zijn plaats. Onze professionals worden te kijk gezet,” schamperde Wim van Gerdingen van Leefbaar Rotterdam. Jan Kooijman (PvdA) wilde graag dat Peter van Gaalen cijfers liet zien.
Geïrriteerd
De portefeuillehouder, die een groot deel van de vergadering met zijn armen over elkaar en een nors gezicht achterover geleund zat, wreef De Bomenridders in dat alle kapvergunningen met hen worden besproken. “Wij hebben op diverse momenten bewonersavonden en overleg met De Bomenridders,” sprak Henk Koedijk geïrriteerd. “Wij doen genoeg aan communicatie.” Over een waargenomen toename van ontgroening merkte hij op: “Er is absoluut geen trend om te kappen, alleen op het moment dat er bomen omvallen. Wij zijn er niet op uit om maar in de wilde weg te kappen.”
Wat betreft de herplant geldt nog steeds de afspraak ‘een boom voor een boom’, vervolgde Henk Koedijk. Maar in verband met de financiën is het niet meer mogelijk om grote bomen te verplaatsen of een grote maat boom terug te planten. “Heel jammer, ik geef het direct toe.” Dat er in de notitie van het dagelijks bestuur wordt gerept van het kappen van 30 bomen en een herplant van slechts 7 exemplaren, laat de portefeuillehouder Buitenruimte uitzoeken.
Reuring
Er ontstond reuring in de raadszaal toen Peter van Gaalen tijdens de tweede termijn uitriep: “Meneer Koedijk, u jokt! Ik kan u zo verschillende bosplantsoenen aanwijzen die gehalveerd zijn!” Waarnemend voorzitter Robert Krul greep in: “Het gaat te ver om de portefeuillehouder te beschuldigen.”
“Ik maak me ook zorgen, net als de insprekers,” liet Eelco Stapelkamp van GroenLinks weten. Hij vroeg zich af of het bestuur wel eens heeft gedacht aan een vorm van zelfbeheer, met de bezuinigingen in zicht. Arthur Denneman (D66) betoogde dat, als de deelgemeente Prins Alexander groen wil blijven, eenzelfde hoeveelheid groen teruggeplaatst moet worden als die is verwijderd. “D66 was anders bereid om te korten op groenvoorzieningen,” sneerde Dirk-Jan van Lottum (CDA).
Duidelijk is dat De Bomenridders, de Partij voor de Dieren en de bomen en struiken in de deelgemeente Prins Alexander het vooral moeten hebben van D66 en GroenLinks.
* De algemene plicht bestaat uit normaal onderhoud en regelmatige (visuele) controle op uitwendig zichtbare gebreken. De verhoogde zorgplicht geldt voor bomen waarvan verwacht kan worden dat ze een risico vormen. Bij een uitwendig zichtbaar gebrek is nader onderzoek aan de boom nodig.