Tientallen bomen op het terrein van de Erasmus Universiteit Rotterdam (EUR) zijn door tijdig optreden van stichting De Bomenridders en bewoners in veiligheid gebracht. Aanvankelijk zouden slechts 15 bomen worden verplant, maar na lang touwtrekken kunnen wellicht 90 bomen van de kettingzaag worden gered.
Door Jaap van Oostendorp en Isolde van Overbeek
Dankzij de hechte relatie die De Bomenridders onderhouden met de Bewonersvereniging Kralingen-Oost (BKO) zaten wij al vanaf mei aan tafel met de landschapsarchitecten van Juurlink & Geluk om het ‘Masterplan campus Woudestein’ te bespreken. Dit plan is opgesteld omdat de EUR uit haar jasje groeit door het toenemend aantal studenten. Tegelijkertijd wil zij de meest duurzame campus van Nederland worden met internationale uitstraling.
Aide-mémoire
Tijdens het eerste overleg op 19 mei ten kantore van Juurlink & Geluk werden De Bomenridders geconfronteerd met de kap van 259 bomen. Terwijl wij in een notitie over duurzaamheid van Kees Lansbergen hadden gelezen dat er 170 bomen zouden worden gekapt vanwege de bouw (pagina 4). Wij legden een aide-mémoire voor met een aantal wensen, zoals optimale groeiplaats voor bomen, het ontwikkelen van een groenplan tegelijkertijd met de bouwschetsen en het niet vergeten van struiken. Dat de vleugelnoten in slechte staat zouden zijn, betwijfelden we. Daarom zijn we eind juni met een bomendeskundige gaan schouwen op de EUR-campus.
‘Greening the campus’?
Alle mooie woorden van de EUR ten spijt – ‘duurzamere en groenere campus’, ‘veel aandacht voor duurzaamheid’, ‘groene, autovrije leefomgeving’ en ‘lommerrijke Institutenlaan’ – liet Huub Juurlink bij het vervolgoverleg medio juli weten: “De zaag gaat er goed in.” Bijna 200 volwassen, gezonde bomen zouden al in september moeten sneven voor de bouwlogistiek en de grondberging. De Bomenridders waren verbijsterd. Juist in het meest boomrijke deel verdwijnt het meeste groen! “Mooier kan ik het niet maken”, zei Juurlink. De vleugelnoten, die bij inspectie niets bleken te mankeren, konden niet gehandhaafd blijven. “Waar moet ik ze laten?” vroeg de landschapsarchitect zich hardop af. Een medewerker van Juurlink & Geluk probeerde ons nog te verleiden met mooie plaatjes van bomen (volwassen, dus 30 jaar oud), planten, struiken en hagen, maar De Bomenridders voelden zich ontredderd. Hoezo ‘greening the campus’? Het is veel eerder een ontgroening!
De ‘groene universiteit’
De Bomenridders stuurden half augustus hun officiële standpunt naar landschapsarchitect Huub Juurlink met als doel zo veel mogelijk bomen van de ondergang te redden. Op 1 september werden we weer ontboden aan de Noordsingel om te praten over de ‘groene universiteit’. Van onze 9 punten om de kaalslag op het EUR-terrein te minimaliseren, bleef slechts 1 punt overeind: het verplanten van 15 platanen die nu aan de Hogeschoollaan staan. Onze constructieve adviezen om de kap tot het uiterste te beperken en om zo veel mogelijk gezonde, volgroeide en beeldbepalende bomen te behouden, bleken na 3 keer overleggen vergeefse moeite.
Kapvergunning
De aanvraag voor een kapvergunning verscheen in de huis-aan-huiskrant van woensdag 15 september 2010. Voor ‘diverse bomen’ lazen we. Wij zouden de kapvergunning toegestuurd krijgen, was ons beloofd. Maar we ontvingen niets. Bij de deelgemeente Kralingen-Crooswijk zijn aangevraagde kapvergunningen standaard niet in te zien, erg frustrerend. We wilden per se weten hoeveel bomen ‘diverse’ bomen zijn, maar aandringen bij de deelgemeente haalde niets uit. “De kapvergunning mag niet openbaar worden gemaakt tot besluitvorming heeft plaatsgevonden,” meldde de medewerkster vergunningen.
Extra kap
Na de met veel moeite bemachtigde kapvergunning gelezen te hebben, was de maat vol voor ons: 295 bomen worden gekapt en slechts 15 verplant. De zoveelste steen des aanstoots voor De Bomenridders was de extra kap van 3 wilgen in de houtwal langs de Groene Wetering, 6 schitterende suikeresdoorns vlak naast gebouw C en 13 platanen aan de Collegelaan. Deze voor ons volstrekt nieuwe feiten, welke niets met de inrichting van het zuidelijke deel van de campus te maken hadden, leidden tot nieuwe overleggen met de EUR, om beurten door bewonersvereniging BKO en De Bomenridders geïnitieerd. Ook vonden De Bomenridders in oktober ruim 30 omwonenden bereid om hen te ondersteunen in hun bezwaar.
Firma Copijn
De Bomenridders togen op 1 december naar de EUR voor een vierde overleg over de bomen en hun lot op het Woudestein van de toekomst. De EUR had inmiddels de firma Copijn ingeschakeld voor een second opinion. Dit heeft geleid tot herziening van de kapplannen, zodat wellicht 90 bomen kunnen worden gered om het parkachtige deel van de campus te ‘stofferen’ en de noordelijke houtwal op te vullen met volgroeide bomen door herplant. Het deed De Bomenridders deugd om dit goede nieuws te vernemen. Maar onderwijl zit er nog een addertje onder het gras: het is maar de vraag of die operatie logistiek is uit te voeren. En of de EUR er de pecunia’s voor over heeft.
Hare Majesteit
De Bomenridders en omwonenden hebben een sterke troef in handen: de EUR is als de dood dat er bezwaren zullen worden ingediend. Want in 2013 moet de ‘compacte, bruisende campus met internationale allure’ klaar zijn voor het 100-jarige bestaan. En het is niet de bedoeling dat Hare Majesteit haar laarzen moet aandoen in september 2013.
Met spanning wachten we de resultaten af van de informatiebijeenkomst op 15 december. Dan zal ‘een en ander’ over de inrichting en het beheer van de noordelijke zone van het universiteitsterrein worden toegelicht…