Tegen ongewenste bomenkap zijn vele petities gestart. De onze heeft niet alleen bijval van Gedeputeerde Staten Zuid-Holland gekregen, maar is ook in Europa opgemerkt. Resultaat: beter bermbeleid, zorgvuldige planning van groenbeheer per traject en overleg met omwonenden. Het aantal ondertekenaars van onze petitie tegen bomenkap langs N-wegen is inmiddels de 9000 gepasseerd.
Via de Raad van Europa, waarvan zij adviseur is, vestigt de dappere Chantal Pradines de aandacht op het behoud van een Europees Cultureel Erfgoed dat de strijd met onbezonnen automobilisten en motorrijders moet kunnen winnen. Bomen zijn geen botsobstakel maar lijdend voorwerp van de autobestuurder. Opmerkelijk is dat in de Bondsrepubliek een in 2010 gestarte petitie hierover het dubbele aantal ondertekenaars trok van de – gelijk met ons – in Frankrijk gestarte petitie.
TERUGBLIK OP DE ACTIE VAN DE BOMENRIDDERS IN SEPTEMBER 2015.
Op 8 september j.l. woonden wij een workshop bij over beter ecologisch bermbeleid bij in het Provinciehuis ZH. Het provinciaal bermareaal biedt kansen om Zuid-Holland mooier, veiliger, groener, beleefbaarder en duurzamer te maken. Op die manier kan worden bijgedragen aan doelstellingen op het gebied van verkeersveiligheid, landschappelijke inpassing, ecologie en flora en fauna. Dit is het resultaat van de actie van de Bomenridders Rotterdam om te stoppen met massaal kappen van bomen langs provinciale wegen.
Beleid ten aanzien van bomen
Bomen hebben grote waarde, zowel ecologisch als landschappelijk. Het duurt lang voor een boom is volgroeid. Bomenkap, om de verkeersveiligheid te vergroten of omdat nieuwe infrastructuur wordt aangelegd, ligt logischerwijs altijd gevoelig. Er is behoefte aan een nadere uitwerking van het beleid. Hierin moeten de richtlijnen voor de verkeersveilige inrichting van bermen (obstakelvrije zone) worden vertaald naar situaties zoals die nu langs onze wegen voorkomen. en die niet voldoen aan de nu geldende richtlijnen van de CROW. De nadere uitwerking daarvan zal vaak projectspecifiek zijn en worden ingevuld binnen provinciale projecten.
Bomen
Ten aanzien van bomen in de bermen van provinciale wegen maakt de provincie de volgende keuzes:
1) Op enig moment bereiken bomen het einde van hun levensduur en bestaat het risico dat er grote takken uit de bomen waaien. Indien dit aan de orde is worden de betreffende bomen gekapt.
2) Ten behoeve van specifieke infrastructuurprojecten kan het nodig zijn dat bomen moeten worden gekapt. Denk bijvoorbeeld aan de aanleg van een rotonde, parallelweg of een fietstunnel.
3) Voor bovenstaande situaties waarin bomen worden gekapt, is het uitgangspunt dat voor iedere gekapte boom een boom wordt terug geplant. Het is niet altijd mogelijk om dat op dezelfde plek te doen.
4) In het geval van grootschaliger bomenkap, wordt een integraal Groenplan opgesteld, waarin wordt beschreven waar en op welke wijze bomen en ander groen in de nieuwe situatie vorm krijgen. Indien mogelijk worden nieuw te planten bomen aangeplant voordat de te verwijderen bomen worden gekapt.
5) Uitgangspunt bij aanplanting of herplanting van bomen is dat dit niet gebeurt binnen de
obstakelvrije zone van de betreffende weg.
6) Als er geen andere aanleiding is, worden bomen pas gekapt als dat nodig is, vanwege het bereiken van het einde van de levensduur, vanwege infrastructurele werken of ruimtelijke ontwikkelingen. De aanwezigheid van bomen binnen de obstakelvrije zone vormt op zichzelf geen aanleiding voor grootschalige bomenkap. De provincie kiest voor een gefaseerde invoering die recht doet aan de waarde van bomen in het landschap, de ecologische waarde en aan het gegeven dat het tientallen jaren duurt voor een boom is volgroeid. Dit betekent derhalve dat de provincie een hoger ongevalsrisico accepteert op basis van een afweging tussen verkeersveiligheid enerzijds en de ecologische en landschappelijke waarde van bomen anderzijds.
7) De aanwezigheid van bomen binnen de obstakelvrije zone kan wel een aanleiding vormen
voor bomenkap (of andere maatregelen; zie hieronder) als de huidige situatie leidt tot een specifiek verkeersveiligheidsknelpunt of verhoogd ongevalsrisico. Dit kan bijvoorbeeld het geval zijn in een scherpe bocht waar bomen zeer dicht op de weg staan en relatief vaak ongevallen optreden. De provincie heeft immers een (wettelijke) plicht ten aanzien van een verkeersveilige inrichting van haar wegennet.
Vooral de laatste weken trokken wij internationale aandacht onder andere door gelijkgeaarde acties, bijeenkomsten en petities in Duitsland, Polen, Engeland en Frankrijk. Chantal Pradines (zie onder) wijst ons op The European Avenue Day op 20 oktober 2016 en vraagt om het organiseren van een happening over behoud van laanbomen en mogelijk foto’s daarvan te sturen naar: https://www.flickr.com/photos/europeanavenueday
LES ARBRES DE BORD DE ROUTE ET LA SÉCURITÉ ROUTIÈRE
“De bomen langs de weg en de bomenrijen in het bijzonder vormen een erkend erfgoed dat in sommige landen wettelijk is beschermd. Elk jaar komen er mensen om of raken zwaar gewond bij ongelukken “tegen bomen”. Studies hebben uitgewezen dat de bomen ook een positieve rol kunnen spelen ten aanzien van de verkeersveiligheid, aangezien ze aanzetten tot de verlaging van de snelheid en tot voorzichtigheid, en dat het risico om in een bepaald gebied om te komen geen verband houdt met de hoeveelheid aan bomenrijen in dit gebied. Daar waar het van toepassing is, heeft het beleid van de vergevingsgezinde infrastructuur het erfgoed van de bomenrijen langs de weg niet kunnen behouden en er dient nu van te worden afgestapt ten gunste van het concept van het rustiger rijgedrag.”
Chantal Pradines – Ingénieur Centrale Paris – Cabinet All(i)ée 03 29 06 78 50 – F 88350 Trampot
Author of “Road Infrastructures : Tree Avenues in the Landscape “. (publ. by the Council of Europe)
Welfare Maximisation through Roadside Trees – a European cultural heritage.
It is now recognised that roadside trees, and in particular tree avenues and ancient trees, form an ecological network of considerable value are landmarks in the landscape and are a rich source of European cultural heritage. They also support large-scale tourist projects such as the German Avenue Route (Deutsche Alleenstraße; Pradines 2012).
Civil society is well aware of this welfare maximisation. In France, in Germany, in the Czech Republic and in Poland, local groups and NGOs are particularly active in promoting and preserving tree avenues. In France, a survey carried out by the Haut-Rhin county found that 89% of road users found lines of trees next to the roadside ‘pleasant’ (Conseil Départemental du Haut-Rhin, 2015). In several polls carried out by French newspapers in 2015,
The question ‘should we fell trees alongside roads?’ attracted negative responses of 74% to 78%. These results agree with previous findings in France and Germany, and with the opinion of a citizen’s jury convened in 2006 in one French county that voted
unanimously in favour of keeping roadside trees and increasing the existing provision.
This cultural attachment to the heritage of roadside trees is not questioned even when it comes to road safety. Following the announcement in early 2015 of the possible roll-out of Road Safety Inspections across the entire road network, a French petition stating that improved road safety should not be achieved at the expense of roadside trees gathered more than 8,400 signatures.
Seventeen major French associations with an interest in tree avenues (including nature preservation, countryside preservation and cultural heritage associations as well as associations of arboriculture and landscape professionals) have directly petitioned various French ministers.
In Germany in 2010, 16,000 signatures were collected in support of keeping and planting tree avenues in Brandenburg state. Two hundred personalities and authority
figures signed a European Manifesto on Tree Avenues ‘in view of the fact that road safety can be achieved more effectively by taking action to improve the characteristics of the carriageways, the behaviour of road users and the volume of the public transport offer’.
Bronnen:
http://www.abr-bwv.be/sites/default/files/1_7%20pradines%20NL.pdf
http://www.treeworks.co.uk/wp-content/uploads/2015/11/Forgiving-Roads-Regulations-Threatening-Tree-lined-Routes-2015.pdf
