‘Schoon, heel en veilig’. Cis van Draanen gruwelt van deze slogan van de gemeente Rotterdam. “Alles wordt voor deze mantra gesloopt”, zegt de bewoonster uit De Esch, die al jaar en dag bezig is om haar leefomgeving groener en diervriendelijker te krijgen. “Mensen voelen zich onveilig en de natuur krijgt de schuld.”
Sleedoornstruiken
Op de laatste dag van oktober loopt Cis van Draanen met twee vogelaars, twee ecologen, een Bomenridder, een architect en een verslaggever door ‘haar’ wijk De Esch. Zelf is ze stadsvogeladviseur. “Er staat weer een stukje ecologische verbinding op de tocht”, merkt de bewoonster bedrukt op. Er dreigt namelijk een strook sleedoornstruiken langs het water achter de flats aan de Snelfilterweg te verdwijnen. Cis van Draanen: “Heel veel bewoners waarderen dat groen, maar anderen vinden het onveilig en naar díe mensen wordt geluisterd. En dan wordt het net zoals aan de overkant van het water: alleen maar gras.” “Het is de enige groene long in de wijk”, merkt architect Chiel van der Stelt op. Als voorzitster van stichting De Bomenridders herkent Isolde van Overbeek veel van wat de stadsvogeladviseur vertelt. De gemeente en woningbouwcorporaties laten hun oren ook hangen naar mensen die klagen over bomen, omdat er blaadjes en takjes vanaf vallen. Maar aan de mensen die blij zijn met de bomen, wordt niets gevraagd.
Deze strook van sleedoornstruiken wordt in zijn voortbestaan bedreigd, omdat enkele omwonenden klagen over ‘onveiligheid’. Deze groenstrook vormt echter een belangrijke ecologische verbinding en is de enige groene long in De Esch. Veel vogels profiteren van de bessen aan de struiken. Ook voor vleermuizen is dit een aangenaam foerageergebied.
Dwergvleermuis
Veel vogels, met name merels, vliegen de sleedoornstruiken in en uit. Ze doen zich tegoed aan de blauwe sleedoornbessen. Het is duidelijk dat dit struweel naast groene long ook van belang is als ecologische (verbindings)zone. “Sleedoorn is typische oevervegetatie”, legt ecoloog Han van Hulzen uit. “Een watergang met groen is uitermate geschikt voor vleermuizen”, vult Jesse, actief bij Natuur- en Vogelwacht Rotta en vleermuizendeskundige, aan. “Hier is het rustig en kunnen ze foerageren uit de wind. Ook is hier twee keer zoveel voedsel.” Een eldorado voor bijvoorbeeld de dwergvleermuis, die 300-400 muggen per nacht eet.
Rode Lijst
We arriveren bij de Maas. Op het talud groeien allerlei soorten kruiden. Ook soorten die op de Rode Lijst staan, weet Cis van Draanen. Maar ze vreest dat de begroeiing zal verdwijnen. Het is namelijk niet ‘netjes’ genoeg. “De slogan ‘schoon, heel en veilig’ botst met ‘ecologisch’. Deze kreet houdt helemaal geen rekening met ecologie”, vindt de stadsvogeladviseur. En het ergste is wel, dat voor het verwijderen van ongewenste kruiden het middel Ultima van het bedrijf ECOstyle wordt gebruikt. Het voorvoegsel ‘eco’ suggereert ten onrechte dat het om een ecologisch middel gaat, zegt Cis van Draanen boos. Een jaar geleden dienden 6 milieuorganisaties naar aanleiding van een misleidend filmpje van ECOstyle een klacht in bij de Reclame Code Commissie. Want dit bedrijf – dat zich op zijn website aanprijst als zijnde ‘van nature bewust’ – biedt bestrijdingsmiddelen aan alsof deze producten natuurlijk, milieuvriendelijk en ecologisch verantwoord zijn. Terwijl deze middelen in veel gevallen stoffen bevatten, die in uiterst kleine hoeveelheden gezondheid, natuur en milieu schaden.
Op het talud langs de Maas groeien divers kruiden (midden). Ook soorten die op de Rode Lijst staan. zegt bewoonster Cis van Draanen. Maar ze vreest dat de begroeiing verwijderd zal worden. In het kader van ‘schoon, heel en veilig’ hebben omwonenden plantenbakken op de boulevard geplaatst (links). Bewoners van de flats aan de Buitenbassinweg willen een ‘smulhaag’ aanleggen en op die manier meer zangvogels lokken (rechts).
Huftergroen
Dolgraag zou stadsvogeladviseur Cis van Draanen (een deel van) het terrein van het drinkwaterbedrijf Evides tot beschermd broedgebied verklaren, met hulp van de Vogelbescherming. Daarom loopt Gert Ottens, medewerker bij deze organisatie, ook mee. Hij wilde het gebied wel eens bezichtigen, nieuwsgierig geworden na de vele verhalen van Cis. Voor ideeën zoals Cis heeft, zijn wel financiële potjes beschikbaar, zegt hij. “Onder het mom van ‘schoon, heel en veilig’ wordt de natuurlijke omgeving afgekalfd,” zegt Cis van Draanen. “‘Schoon, heel en veilig’ hoeft de ecologie niet in de weg te zitten”, reageert Gert Ottens. Cis van Draanen werpt tegen: “Een opgekroonde boom is groen, gras is groen, maar ze hebben amper natuurwaarde. Dergelijk groen – huftergroen – voldoet niet aan ecologische waarden.” Ze maakt zich grote zorgen over het talud, de sleedoornstruiken en het Evidesgebied. Omdat ze, als lid van Buurt Bestuurt, zo nu en dan iets opvangt over plannen, bijvoorbeeld tijdens schouwen in de buurt. De stadsvogeladviseur maakt zich geen illusies: “Het is 5 voor 12. Weg is weg.”
Zie ook het artikel dat verslaggever Joris Zee schreef voor De Ster van Kralingen: ‘Vogelschouw in De Esch‘.
(Een deel van) Het Evidesterrein tot beschermd broedgebied verklaren: dat is één van de wensen van stadsvogeladviseur Cis van Draanen (links). Verslaggever Joris Zee schreef een artikel over de rondgang door De Esch. Het verscheen in De Ster van Kralingen van 23-12-2014 (rechts).